Streszczenie: Geneza i dzieje Strzelców Historycznych oraz ich obecność we współczesnym życiu lokalnych społeczności jest coraz szerzej znana. Potęga takich stowarzyszeń tkwi jednak nie w bogatym ceremoniale, lecz w profesjonalizmie strzeleckim. Tysiącletnia już historia organizacji strzeleckich zaciekawia i zadziwia. Literatura, zwłaszcza obcojęzyczna, obejmuje niezwykle wartościowe pozycje przedstawiające tradycję bractw strzeleckich, jednakże kompleksowego opracowania dotyczącego zasad współczesnego sportu strzeleckiego w tych formacjach – nie znaleziono. Celem pracy stało się ukazanie wybranych aspektów profesjonalizmu strzeleckiego, kultywowanych obecnie zasad sztuki – fundamentalnych dla świetności i elitarności wspólnot strzeleckich oraz popularyzacja wiedzy na temat oryginalnego polskiego wkładu w strzelania strzelców historycznych – pierwszej znanej tarczy przestrzennej (trójwymiarowej) kołkowanej.
Słowa kluczowe: Strzelcy historyczni, bractwa kurkowe, sport strzelecki, profesjonalizm strzelecki, zasady sztuki strzeleckiej
Abstract: The history of Historic Marksmen’s’ Guilds. and their part in the contemporary life of local communities is becoming increasingly more popular. However, the power of these associations is not based on spectacular ceremonies, but rather on professional shooting. The thousand-year history of shooting organisations is intriguing and amazing. The subject literature includes extremely interesting items that present the tradition of shooting brotherhoods; yet a comprehensive study on the principles of the shooting art in contemporary formations has not been found. The aim of this study was to discuss selected aspects of shooting professionalism and the current principles of the art that are fundamental for the magnificence and elitism of shooting communities, as well as to popularise the original Polish contribution in this field, i.e. the first known spatial (three-dimensional) shooting shield with pegs.
Key words: Historic Marksmen’s Guilds, brotherhoods of shooters, sport shooting, shooting professionalism, shooting art
Zusammenfassung: Die Entstehung und die Geschichte der Historischen Schützen und ihre Anwesenheit im modernen Leben der lokalen Gemeinschaften ist immer breiter bekannt. Die Macht solcher Vereine liegt aber nicht in dem reichen Zeremoniell, sondern in der Professionalität im Schießen. Die schon eintausend jährige Geschichte der Schützenverbände fasziniert und beeindruckt. Die Literatur, insbesondere die fremdsprachige, umfasst sehr wertvolle Positionen, welche die Traditionen der Schützengilden darstellen, aber es wurde keine komplexe Abhandlung über den modernen Schießsport in diesen Vereinen gefunden. Zum Ziel der Arbeit wurde die Darstellung gewählter Aspekte der Professionalität der Schießer, der gegenwärtig kultivierten Prinzipien der Kunst- grundlegenden für die Pracht und Exklusivität der Schützengemeinschaften und Verbreitung des Wissens über den ursprünglichen polnischen Beitrag zum Schießen der historischen Schützen – der ersten räumlichen (3D) – Zielscheibe mit Stiften
Schlüsselwörter: historische Schützen, Schützenvereine, Schießsport, Professionalität im Schießen, Prinzipien der Schießkunst
Резюме: Происхождение и история стрелковых гильдий и их присутствие в современной жизни общества становятся все более и более широко известными. Однако, сила такого типа объединений, заключается не в богатом церемониале, а в стрелковом профессионализме. Тысячелетняя история стрелковых гильдий очень интересна и занимательна. В литературе, особенно иностранной, можно найти чрезвычайно интересные труды, описывающие традиции стрелковых гильдий, однако, всестороннего издания на тему применения принципов современного стрелкового спорта в этих объединениях не существует. В статье предпринято попытку указания отдельных аспектов стрелкового профессионализма, культивируемых сегодня принципов стрелкового мастерства – основополагающих приоритетов величия и элитарности стрелковых сообществ, а также популяризации знаний о польском вкладе в историю стрелковых гильдий (первая в мире трехмерная мишень).
Ключевые слова: исторические стрелковые гильдии, стрелковые братства, стрелковый спорт, стрелковый профессионализм, правила стрелкового мастерства
