Tradycje Armii Krajowej kultywowane w Jednostce Wojskowej Komandosów

Paweł Wronka | Jednostka Wojskowa Komandosów
ORCID 0009-0004-8134-7328

„Bezpieczeństwo. Teoria i Praktyka”, 2/2024, s. 107-119
DOI 10.48269/2451-0718-btip-2024-2-007
PDF: Polski

Streszczenie: Artykuł poświęcony jest tradycjom Armii Krajowej (AK) (batalionów „Parasol”, „Zośka” oraz „Miotła”) kultywowanym w najstarszej jednostce Wojsk Specjalnych – Jednostce Wojskowej Komandosów (JWK) w Lublińcu.
W artykule przedstawione zostało, jak żołnierze JWK z dumą kultywują tradycje AK. Dziedziczone tradycje AK widoczne są na najważniejszych symbolach JWK, takich jak: sztandar i oznaka rozpoznawcza JWK, oznaki rozpoznawcze pododdziałów, odznaka pamiątkowa Zespołu Bojowego C oraz pomnik ku czci żołnierzy formacji specjalnych.
Pielęgnując dziedziczone tradycje AK, JWK realizuje wiele aktywności, przede wszystkim uroczystości rocznicowe (m.in.: rocznica wybuchu powstania warszawskiego, akcji pod Arsenałem, akcji Koppe i akcji Kutshera), urodziny kombatantów, spotkania świąteczne, działalność klubu JWK i wiele innych, często organizowanych oddolnie przez poszczególne zespoły lub wręcz pojedynczych żołnierzy (np. nadanie gen. bryg. Januszowi Brochwicz-Lewińskiemu pseud. „Gryf” tytułu honorowego członka JWK, opracowanie specjalnego kalendarza na 70. rocznicę wybuchu powstania warszawskiego czy opracowanie przy współpracy z Muzeum Powstania Warszawskiego filmu pod tytułem Upamiętniaj godnie).
Dla żołnierza JWK dziedziczenie tradycji to nie ciążący obowiązek, lecz zaszczyt z bycia spadkobiercą najlepszych polskich pododdziałów specjalnych okresu II wojny światowej. Dziedziczenie tradycji batalionów „Parasol”, „Zośka” i „Miotła” ma także znaczenie dla wykonywania obowiązków przez żołnierzy JWK. Przez ponad dekadę komandosi z Lublińca udowadniają, iż należą do najwyższej światowej ligi wojsk specjalnych. „Parasolki”, „Miotły” i „Zośki” były widoczne m. in. w Afganistanie, gdzie przez kilkanaście lat 1. Pułk Specjalny Komandosów, a następnie JWK odpowiadała nie tylko za prowadzenie operacji największego ryzyka, lecz również za szkolenie lokalnych sił specjalnych. To spadkobiercy „Parasola” wspólnie z wyszkolonymi przez siebie „tygrysami” przeprowadzili jedną z najbardziej efektownych operacji w historii misji ISAF – operację Sledgehammer. Żołnierze JWK to ambasadorzy swoich poprzedników, którzy swoimi czynami dbają o to, by pamięć o wielkich patronach nigdy nie została zatracona.

Słowa kluczowe: Armia Krajowa, Jednostka Wojskowa Komandosów, batalion „Zośka”, batalion „Parasol”, batalion „Miotła”, tradycja

Polish Home Army heritage in Commando Special Forces Group

Abstract: The article is focused on Polish Home Army (Armia Krajowa – AK) heritage (home army battalions: ‘Parasol’, ‘Zośka’ and ‘Miotła’) preserved in the oldest Polish SOF unit: Commando Special Forces Group (JWK) in Lubliniec.
The main thesis of the article is answering the question: do JWK soldiers proudly preserve AK heritage and how it is shown.
AK heritage can be recognized on the most important JWK military symbols: colors, badges and the monument of fallen SOF soldiers.
Preserving AK heriatage JWK carries out many activities. The main ones include: anniversary celebrations (including the anniversary of the outbreak of the Warsaw Uprising, the Arsenal Action, Koppe Action, Kutsher Action), veterans’ birthdays, holiday meetings, activities of the JWK Club and many, many others, often organized at the grassroots level by individual teams or even individual soldiers, which include: awarding Brig. Janusz Brochwicz-Lewiński pseudonym ‘Gryf’ as an honorary member of JWK, developing a special calendar for the 70th anniversary of the outbreak of the Warsaw Uprising, and developing a film in cooperation with the Warsaw Uprising Museum titled ‘Commemorate with dignity’.
For a JWK soldier, inheriting tradition is not an obligation. It is an incredible honor and a reason to be proud of being the heir to the best Polish special forces units of World War II. Inheriting the traditions of the Home Army battalions ‘Parasol’, ‘Zośka’ and ‘Miotła’ is also important for the performance of duties by JWK soldiers. For over a decade, the commandos from Lubliniec have been proving that they belong to the world’s highest league of special forces. ‘Parasolki’, ‘Miotły’ and ‘Zośki’ patches were visible in Afghanistan, where for several years 1 PSK, and then JWK, was responsible not only for conducting the highest-risk operations but also for training Afghan special forces. It was the heirs of ‘Parasol’, together with the ‘Afghan tigers’ they had trained, who carried out one of the most spectacular operations in the history of the ISAF mission – Operation Sledgehammer. JWK soldiers are ambassadors of their predecessors who, through their actions, ensure that the memory of great patrons will never be lost.

Key words: Polish Home Army, Commando Special Forces Group, Zośka, Parasol, Miotła, heritage