Streszczenie: Po zimnej wojnie analitycy w wielu krajach nie mogli dokładnie zracjonalizować pojawiających się zagrożeń, które nie pasowały do ówczesnych koncepcji i nie można było ich jednoznacznie sklasyfikować. Poszukiwania nowego kanonu sztuki wojennej doprowadziły wojskowych, polemologów oraz ekspertów do zdefiniowania zjawiska nowych wojen jako konfliktów określanych mianem „wojen hybrydowych”. Jednakże próba ta okazała się niewystarczająca – nie pozwala jednoznacznie określić charakteru przyszłych wojen i konfliktów, zwłaszcza wobec niejednoznaczności wydarzeń na Ukrainie czy w Afryce Pół-nocnej. Artykuł został poświęcony – istotnej z punktu widzenia teorii i praktyki sztuki wojennej – analizie poglądów zachodnich i rosyjskich autorów na zjawisko łączące różne formy i metody działań konwencjonalnych i nieregularnych (partyzanckich) w perspektywie historycznej i współczesnej.
Słowa kluczowe: wojny nieregularne, wojny partyzanckie, konflikt hybrydowy, wojna hybrydowa, wojna asymetryczna, wywiad aktywny, środki aktywne, dywersja, dezinformacja, mała wojna
Abstract: After the Cold War, analysts in many countries were unable to accurately rationalise the emerging threats that did not fit into the contemporaneous concepts and could not be clearly classified. The search for a new canon of martial art led military people, polemologists and experts to define the phenomenon of new wars as conflicts referred to as „hybrid wars”. However, this attempt turned out to be insufficient, as it did not allow to unequivocally determine the nature of future wars and conflicts, especially in view of the ambiguity of events in Ukraine or North Africa. The paper is devoted to the analysis of what is important from the point of view of the theory and practice of the art of war, i.e. the Western and Russian authors’ views on the phenomenon that combines a variety of forms and methods of conventional and irregular (guerrilla) actions against a historical and contemporary backdrop.
Key words: irregular wars, guerrilla wars, hybrid conflict, hybrid war, asymmetrical warfare, active intelligence, active measures, diversion, disinformation, small war
Zusammenfassung: Nach dem kalten Krieg konnten die Analytiker in vielen Ländern nicht die auftauchenden Bedrohungen rationalisieren, welche zu den damaligen Konzeptionen nicht passten und nicht eindeutig klassifiziert werden konnten. Die Suche nach einem neuen Kanon der Kriegskunst führten die Militärangehörigen, Friedensforscher und Experten zur Definierung des Phänomens der neuen Kriege als „hybride Kriegsführung“. Dieser Versuch erwies aber als unzureichend – lässt nicht eindeutig den Charakter der künftigen Kriege und Konflikte bestimmen , besonders in Bezug auf die Vieldeutigkeit der Ereignisse in der Ukraine oder in Nordafrika. Der Artikel wurde der aus der Perspektive der Theorie und Praxis der Kriegskunst wichtigen Analyse der Ansichten der westeuropäischen und russischen Autoren über die verschiedene Formen und Methoden der konventionellen und Gelegenheitsaktionen (Guerillakampf) verbindende Erscheinung in der historischen und modernen Perspektive gewidmet.
Schlüsselwörter: Guerillakampf, Guerilla-Aktionen, hybride Konfliktführung, hybride Kriegsführung, asymmetrischer Krieg, aktiver militärsicher Nachrichtendienst, aktive Maßnahmen, Ablenkung, Desinformation, kleiner Krieg
Резюме: После окончания холодной войны аналитики многих стран не могли дать точную оценку возникающим угрозам, которые не соответствовали существующим концепциям и не могли быть однозначно классифицированы. Поиски нового канона военного искусства позволили военным, полемологам и экспертам дать определение явлению новых войн как конфликтов, именуемых «гибридными войнами». Однако эта попытка оказалась недостаточной – она не позволяет однозначно определить характер будущих войн и конфликтов, особенно в связи с неоднозначностью событий в Украине или в Северной Африке. В статье представлен, важный с точки зрения теории и практики военного искусства, анализ взглядов западных и российских авторов на явление, связывающее различные формы и методы традиционных и иррегулярных (партизанских) действий в исторической перспективе и современном контексте.
Ключевые слова: иррегулярные войны, партизанские войны, гибридный конфликт, гибридная война, асимметричная война, активная разведка, активные средства, диверсия, дезинформация, малая война
